|
|||
Historie:
De universiteit van Luik werd opgericht in 1817 en eind jaren 90 wordt begonnen met de verhuizing naar een nieuwe locatie. In 2005 vertrekken de laatste studenten en staat het complex aan de Val-Benoit er verlaten bij. Het complex wordt 1930 gebouwd op de oever van de Maas als mini campus van de universiteit van Luik. Vandaag de dag is het een opmerkelijke plaats met modernistische architectuur in Luik. De geschiedenis van het complex is nauw verbonden met de opeenvolgende uitbreidingen van de universiteit van Luik en een voorbeeld van het beleid in meerdere dependances te hebben in de stad. De Universiteit van Luik groeit de gehele 19 de eeuw door en wordt diverse keren uitgebreid. Door de groei van de stad maakt het complex daar nu deel van uit. ndersteund door Stad Luik gebouwen zijn aan een serie gespecialiseerde instituten, gevestigd in het hart van stedelijke context, aan beide oevers van de Maas. De meeste van deze gebouwen ontlenen hun stijl de verschillende stromingen "neo". Op de linkeroever , Bovendien is het centrale gebouw van de plaats van de 20-aug, vergroot door opeenvolgende golven rond de kamer
academische door de architect Jean-Noel Chevron
(1790-1873), on retiendra les serres du Jardin (1790-1873), noteren we de serres van de Jardin
Botanique et l'Institut de Pharmacie de la rue Plantkunde en het Institute of Pharmacy Street
Fusch (vers 1883, architecte Lambert Noppius) et Fusch (circa 1883, architect Lambert Noppius) en
l'Institut d'Astronomie à Cointe. Instituut voor Astronomie in Cointe. Sur la rive droite, Op de rechteroever,
on retiendra l'Institut de Physiologie de la place Wij nemen nota van het Instituut voor Fysiologie van de plaats
Delcour (1886, en style néoclassique), ainsi que Delcour (1886 neoklassieke stijl), en
l'Institut d'Anatomie de la rue de Pitteurs (1886, Instituut voor Anatomie van de straat Pitteurs (1886,
néogothique) et l'Institut de Zoologie du quai Gothic) en het Instituut voor Zoölogie van het dok
van Beneden (1888, néoclassique), dessinés par Van Beneden (1888 neoklassieke), ontworpen door
Lambert Noppius. Lambert Noppius
. De voormalige Instituut voor Wiskunde Forem huis sinds 2000 en al Het Koninklijk Conservatorium van Luik heeft geïnstalleerd zijn afdeling ruimte van het theater en de kunsten van meningsuiting "in het begin van 2004Val-Benoit is echt een uitzonderlijke, Zegt Christian Evens, bestuursdirecteur van het pand Resources in het ULg. Het is naast de tunnel van Cointe, die de E40 verbindt met de E25, op slechts enkele minuten van het station Guillemins (binnenkort TGV) en dicht bij de luchthaven van Bierset. Het loopt langs de oevers van de Maas, bij de ingang van de stad Luik. Bedrijven zullen verplaatsen kan er niet allemaal bedrogen worden: ze zullen profiteren van zichtbaarheid en een zeer waardevolle commerciële toegankelijkheid. "Inderdaad, in het noordelijke gedeelte van de site (de kant van de snelweg), Forem kocht de oude abdij. De aannemer heeft Moury, van haar kant, werd aangeschaft en het voormalige Centrum voor Onderzoek in Metallurgie (CRM) en de poort die de toegang tot de straat geeft. Beide plan om deze lokale kantoren te transformeren. Merk op dat ook bedrijven Moury een optie op de gebouwen aan beide zijden van het hek, evenals die van het oude vuur hal. Het herstel van de laatste afhangen van de ontwikkeling van plannen voor de site zal jaarlijks worden ontwikkeld met de stad Luik.
In het zuiden - de oudste (de gebouwen dateren uit de jaren '30) - de stad Luik heeft verworven, het voormalige Instituut voor Mechanica aan het museum reserves Luik huis en atelier theaterruimte. " De universiteit zal de ketel te houdenAldus professor Jean-Marie Bouquegneau, voorzitter van het Comite voor Gebouwen. Het hangt nu af van het grote museum complex, de werf, en zal worden gebruikt voor educatieve doeleinden. Hij stelt verder dat twee investeerders hebben al interesse in het voormalige Instituut voor Chemische Metallurgie uitgedrukt en de bouw van de werf Banning. Hun aanbod is in behandeling.Rest van de site bevindt zich in de buurt van de rue Armand Stevart. " Niets is officieel nog niet, maar het is bedoeld om het oppervlak parkeren en een kamer in de kelder, die vooral kan worden gebruikt voor studenten te creëren Agape "Concludeert professor Bouquegneau.
In totaal, wanneer alles wordt verkocht, wordt geschat dat de verkoop van de gebouwen zal bijna 16 miljoen euro hebben gegenereerd aan de universiteit. Een bedrag betaald naarmate de instroom op de fonds voor vastgoedprojecten van de instelling op dit gebied. Voorbeelden hiervan zijn de definitieve overdracht in Sart-Tilman en diverse regelingen die voor 20 augustus
i
Lamarche en-Romeinse: twee en een half miljoen
de francs sont apportés par l'AILg, la Province FF zijn gemaakt door de AILg, Provincie
et la Ville de Liège, avec l'appui du bourgmestre en de stad Luik, met de steun van burgemeester
Émile Digneffe. Emile Digneffe. À l'issue de cette transaction, Na deze transactie,
le Patrimoine de l'Université de Liège devient Erfgoed van de Universiteit van Luik wordt
propriétaire du site du Val-Benoît, sur lequel est Eigenaar van de site van Val-Benoit, die is
programmée la construction de cinq ensembles geplande bouw van vijf sets
nouveaux: un Institut de Chimie appliquée et de nieuw: een Instituut van Toegepaste Scheikunde en
Métallurgie, un Institut de Sciences minérales, un Metallurgie, een instituut van de minerale wetenschappen, een
Laboratoire de thermodynamique couplé à une Laboratorium gekoppeld aan een thermodynamische
centrale de chauffage, un Institut de Mécanique Centrale verwarming, Instituut voor Mechanica
et un Institut de Génie civil. -en een instituut van Civiele Techniek.
La planification initiale prévoyait l'inaugura- Oorspronkelijke planning voorzag in de inaugura-
tion des nouveaux bâtiments pour l'Exposition Tion van nieuwe gebouwen voor de tentoonstelling
de 1930, consacrée à la technique. 1930, gewijd aan de kunst. L'inflation Inflatie
et les difficultés administratives et techniques en administratieve en technische problemen
contrarient ce calendrier: les travaux ne sont tegen deze kalender: het werk is
entamés qu'en 1930. begonnen in 1930. Le 26 novembre 1937, à Op 26 november 1937, op
l'occasion du centenaire de l'École des Mines, le het honderdjarig bestaan van de School of Mines,
roi Léopold III inaugure l'Institut de Chimie et de Koning Leopold III ingehuldigd het Instituut voor Chemie en
Métallurgie, l'Institut de Génie civil, le Laboratoire Metallurgie, het Instituut voor Civiele Techniek, Laboratorium
de thermodynamique et la centrale de chauffage. thermodynamica en centrale verwarming.
L'Institut de Mécanique sera inauguré un peu The Mechanics Institute zal op een kier
avant la guerre. voor de oorlog. Jusqu'au début des années 1960, Tot in de vroege jaren 1960,
le campus du Val-Benoît fait l'objet d'aménage- Campus Val-Benoît zijn landschap-
ments et de modifications: restaurations après gen en wijzigingen: na restauratie
la Seconde Guerre mondiale, agrandissements De Tweede Wereldoorlog, uitbreidingen
divers, et construction d'une tour pour l'Institut de verschillend, en de bouw van een toren voor het Instituut voor
Mathématiques en 1964. Wiskunde in 1964.
À la fin des années 1950, sous l'impulsion du In de late jaren 1950 onder leiding van
Recteur Marcel Dubuisson, l'Université de Liège Marcel Dubuisson Rector van de Universiteit van Luik
se lance dans la longue aventure de la migration begint aan de lange avontuur van migratie
Institut de Génie civil Instituut voor Civiele Techniek
inauguré en 1937 – Façade geopend in 1937 - Facade
est du quai Banning Verbod op de kade
ArchitDe Exposition Universelle van 1905 markeert een
nouvelle extension du périmètre urbain et le déve- verdere uitbreiding van het stedelijk gebied en de ont-
loppement des quartiers de Fragnée et de Fétinne, ontwikkeling van wijken en Fragnee Fetinne,
de part et d'autre du pont de Fragnée. aan beide zijden van de brug Fragnee.
C'est vers cette zone que se portera le choix de Het was rond dit gebied dat de keuze van zal hebben
l'Université lorsque après la Première Guerre University, waar na de Tweede Wereldoorlog
mondiale, une nouvelle phase d'extension devient World, een nieuwe fase van expansie wordt
nécessaire principalement pour répondre aux be- vereist in de eerste plaats om te voldoen aan be-
soins de la Faculté Technique (héritière de l'École verzorging van de Technische Faculteit (erfgename van de School
des Mines). Mijnen). La croissance du nombre d'étudiants, De groei van het aantal studenten,
le développement et la complexité croissante des ontwikkeling en de toenemende complexiteit van
technologies et l'impossibilité de faire évoluer les technologie en het onvermogen om te veranderen
locaux inadaptés construits le siècle précédent ongeschikte lokalen gebouwd in de vorige eeuw
dans le centre ville s'additionnent aux dommages in het centrum naast de schade
causés par la guerre. veroorzaakt door de oorlog. Marcel Dehalu, professeur Marcel Dehalu, hoogleraar
de topographie à la Faculté Technique est chargé topografie van de Technische Faculteit is verantwoordelijk
de l'étude d'un projet de construction nouvelle, studie van een nieuwbouw project,
avec le soutien de met de steun van
l'Association des Ingénieurs Vereniging van Ingenieurs
sortis de l'Université de Liège van de universiteit van Luik
(AILg). (AILg).
Après avoir envisagé plusieurs sites, notamment Na bestudering van verschillende sites, waaronder
celui de l'Institut Montefiore, rue Saint-Gilles, ou die van het Montefiore Instituut, Sint-Gillis, of
le quartier des Vennes, dans la périphérie étendue Vennes district in de buitenwijken uitgebreid
après l'Exposition de 1905, c'est vers le Val-Benoît Post-Expo 1905 is te Val-Benoit
sur la rive gauche que se porte le choix pour op de linkeroever, dat doet de keuze
l'édification des nouvelles infrastructures de la bouw van nieuwe infrastructuren
Faculté Technique. Technische Faculteit.
Autour des vestiges de l'ancienne abbaye Rond de resten van de oude abdij
cistercienne du Val-Benoît, de vastes terrains Cisterciënzer Val-Benoit, een immens groot land
sont en effet disponibles, à la jonction entre les zijn inderdaad beschikbaar zijn, op de kruising tussen de
zones industrielles d'Ougrée et de Sclessin et industriegebieden en Ougree en Sclessin
les nouveaux quartiers résidentiels de Fragnée Fragnee nieuwe woonwijk
et de Fétinne. en Fetinne. En 1924, Marcel Dehalu négocie In 1924, Marcel onderhandelt Dehalu
l'achat de huit hectares aux familles Hauzeur voor de aankoop van acht hectare aan gezinnen
ecte Joseph Architect Joseph
Moutschen Moutschen
© Collections artistiques de © artistieke collecties
l'Université de Liège Universiteit van Luik
54 54
de l'ensemble de ses activités dans le domaine van al haar activiteiten op het gebied
du Sart Tilman: c'était, un peu plus de vingt ans Sart Tilman was een beetje meer dan twintig jaar
après l'inauguration de ses premiers bâtiments, na de inauguratie van de eerste gebouwen,
la mort programmée du «mini-campus» du de geprogrammeerde dood van de "mini-campus van
Val-Benoît. Val-Benoit. Entre 1967 (inauguration du nouvel Tussen 1967 (opening van de nieuwe
Institut de Chimie au Sart Tilman) et 2006 (départ Instituut voor Scheikunde in Sart Tilman) en 2006 (vertrek
des derniers ingénieurs), l'ULg quitte les lieux, de laatste ingenieurs), ULg links de lokalen,
qui sont pour une part réinvesti par de nouveaux die deels worden geïnvesteerd in nieuwe
occupants (le FOREM dans la tour de l'Institut de inzittenden (FOREM in de toren van het Instituut voor
Mathématiques, ainsi que la section des Arts de Wiskunde en Kunst gedeelte van
la Parole du Conservatoire de Liège). Woord van het Conservatorium van Luik). Les autres Ander
bâtiments du complexe attendant aujourd'hui une gebouwen van het complex tot vandaag
nouvelle affectation. nieuwe opdracht. Faute d'occupants et d'acti- Zonder bewoners en activi-
vité, le site est fragilisé. Ness, de site is verzwakt.
Les bâtiments du Val-Benoît occupent un terrain De gebouwen van de Val-Benoit bezetten het land
d'environ 8 hectares, délimité à l'est par la Meuse ongeveer 8 hectare, ten oosten begrensd door de Maas
et la voie rapide du quai Banning, à l'ouest par la en de snelste manier om dock Banning, ten westen door de
rue Ernest Solvay et la voie de chemin de fer. Rue Ernest Solvay en het spoor. Ces Deze
deux axes routiers relient le centre de Liège à twee wegen verbinden het centrum van Luik
Sclessin, Ougrée, et au delà Seraing et Jemeppe, Sclessin, Ougree en Seraing en dan Jemeppe
et sont greffés sur la liaison autoroutière E40-E25 en geënt op de snelweg E40-E25 link
Bruxelles-Luxembourg, qui délimite le côté nord Brussel-Luxemburg, aan welke kant bakent het noorden
du site. site. La rue Armand Stévart qui délimitait le Rue Armand Stevart dat is omschreven de
site au sud est aujourd'hui déconnectée de la rue site naar het zuiden is nu losgekoppeld van de straat
Solvay et du quai Banning, à la suite de l'aména- Solvay en dock Banning, na het Amen-
gement des ronds-points qui déterminent les flux ling van rotondes, waardoor de flow bepalen van de
de circulation automobile entre la rive de Meuse et van het verkeer tussen de rand van de Maas
l'autoroute. Hwy. Ce dispositif de voies de circulation a Het apparaat heeft de taxibanen
sans doute joué un rôle dans un certain «enclave- waarschijnlijk een rol gespeeld in een "enclave-
ment» du site, mais la taille de l'ensemble permet Tion van de site, maar de grootte van de eenheid maakt het mogelijk
aisément de retourner l'argument: le Val-Benoît gemakkelijk draaien het argument: de Val-Benoit
apparaît aujourd'hui comme un espace d'une naar voren gekomen als een gebied van
remarquable qualité architecturale, disposant de uitstekende kwaliteit van de architectuur, zijn
vastes zones non-bâties arborées, proche de deux grote gebieden van de niet-ingebouwde boom, in de buurt van twee
importants axes routiers (dont une autoroute belangrijke wegen (met inbegrip van een snelweg
transeuropéenne) et à quelques centaines de trans) en een paar honderd
mètres de la nouvelle gare des Guillemins. meter van het nieuwe station Guillemins.
De cet ensemble remarquable, les deux plus bel- In dit opmerkelijke collectie, de twee mooiste-
les réussites sont sans doute l'Institut de Chimie succes is ongetwijfeld het Instituut voor Chemie
et de Métallurgie et l'Institut de Génie civil. en Metallurgie en het Instituut van Civiele Techniek.
Albert Puters adopte pour l'Institut de Chimie un Albert neemt een Puteri Instituut voor Chemie
langage d'une éclatante simplicité: sur toute la taal van een briljante eenvoud: de hele
longueur de la rue Armand Stévart, le corps prin- lengte van de straat Armand Stevart, het lichaam main-
cipal se déploie à l'horizontale sur trois niveaux; CIPAL ontvouwt zich horizontaal op drie niveaus;
aux deux extrémités de cette aile principale, deux beide uiteinden van de hoofdvleugel, twee
ailes en retour délimitent un espace intérieur, lui- Terug vleugels te definiëren een binnenruimte, hij
même occupé par des ailes partant des trois ailes bezet door hetzelfde van de drie vleugels vleugels
principales. belangrijkste. Le complexe affecte la forme d'un E Het complex heeft de vorm van een E
quelque peu modifié: la lumière inonde largement lichtjes gewijzigd: het licht de hele wereld
les couloirs et les salles de chacune des parties gangen en kamers van elke partij
de l'édifice. Building. Prévu pour abriter les services de Ontworpen naar het huis van diensten
chimie analytique, de chimie industrielle, d'élec- analytische chemie, industriële chemie, elek-
trochimie, de physico-chimie, de métallurgie et de Trochim, fysico-chemie, de metallurgie en
sidérurgie, le bâtiment conçu par Albert Puters staal, het gebouw ontworpen door Albert Puteri
est résolument fonctionnel: l'architecte prévoit is resoluut functioneel: de architect is bepaald
une claire séparation des zones en fonction de een duidelijke scheiding van zones volgens
leur destination. bestemming. Les laboratoires sont regroupés Laboratoria zijn gegroepeerd
aux extrémités des ailes latérales, tandis que de uiteinden van de vleugels, terwijl
Institut de Génie civil Civiele Techniek Instituut
– Entrée ouest (cour - West Ingang (Hof
intérieure) interieur)
© Collections artistiques de © artistieke collecties
l'Université de Liège Universiteit van Luik
Institut de Mécanique Mechanica Instituut
(1932-1939) – Entrée est (1932-1939) - East Entrance
(cour intérieure) (Binnenplaats)
Architecte Fernand Architect Fernando
Campus Campus
© Collections artistiques de © artistieke collecties
l'Université de Liège Universiteit van Luik
55 55
les auditoires et salles de cours sont regroupés publiek en klaslokalen zijn gegroepeerd
dans l'aile principale. in de hoofdvleugel. La plupart des espaces sont De meeste ruimten zijn
parfaitement modulables. volkomen flexibel.
On est très loin du style des bâtiments construits Het is erg ver van de stijl van de gebouwen
jusque-là par l'Université: toutes références aux toe door de universiteit: alle verwijzingen naar
styles historiques sont ici absentes. historische stijlen zijn afwezig hier. Puters ancre Heroverwogen anker
résolument l'Institut de Chimie et de Métallurgie resoluut Instituut voor scheikunde en metallurgie
dans un fonctionnalisme moderniste: la distri- in een modernistisch functionalisme: de dis-
bution des activités, la réflexion sur l'éclairage, Tion-activiteiten, het denken over verlichting,
la circulation et les liaisons fluides entre les verkeer en vloeistof verbindingen tussen
différentes zones du bâtiment, la possibilité de verschillende gebieden van het gebouw, de mogelijkheid van
moduler les espaces intérieurs sans remise en moduleren de interieurs zonder een hernieuwde oproep
cause essentielle des façades et de leurs larges wezenlijke oorzaak van hun grote gevels en
baies… Tout concourt à créer un espace d'une bessen ... Alles combineert een ruimte creëren
très grande efficacité, très lisible aussi pour ses zeer efficiënte, zeer leesbaar ook voor haar
usagers, et témoignant d'un souci d'harmonie, de gebruikers, en het tonen van een verbintenis tot harmonie,
confort, et de simplicité. comfort en eenvoud.
L'architecte obtient cette souplesse dans le De architect krijgt de flexibiliteit in de
traitement des espaces et des volumes grâce à un behandeling van oppervlakten en volumes als gevolg van een
système de construction à ossature métallique systeem van metalen frameconstructie
enrobé de béton armé. gecoate beton. Perceptible dans les espa- Evident in de Spaanse
ces intérieurs, ce système constructif est masqué deze interieurs, bouwsysteem is de verborgen
en façade par un parement de brique. voorzijde door een baksteen fineer. La pierre Steen
de taille est utilisée pour les soubassements, les maat wordt gebruikt voor de stichting,
marches des escaliers, et aussi pour les seuils des treden van de trap, en ook de drempels van
fenêtres, en longues lignes qui soulignent discrè- ramen in de lange lijnen die de nadruk discreet-
tement l'horizontalité sereine de l'ensemble. ment serene horizontaliteit van het geheel. La De
longue façade de la rue Stévart (vingt-cinq travées lange gevel van de straat Stevart (vijfentwintig baaien
sur trois niveaux) est rythmée en son centre par drie niveaus) wordt onderbroken in het midden
le léger décrochement du hall d'accueil: sur deux de lichte slip van de lobby: op twee
niveaux, cinq travées en léger ressaut, dont celle niveaus, vijf span lichtprojectie, met inbegrip van de
qui abrite la cage d'escalier se transforme en tour welke huizen de trap draait toren
(autrefois surmontée d'une horloge). (Vroeger bekroond door een klok). Ces ruptures Deze pauzes
subtiles de l'homogénéité des surfaces de façades subtiele uniformiteit van de gevelvlakken
sont la remarquable signature de l'architecte. zijn de opmerkelijke ondertekening van de architect.
Les volumes élémentaires assemblés par Albert De elementaire volumes samengesteld door Albert
Puters ouvrent la voie à de multiples réinterpréta- Aandacht verdienen de weg vrijmaken voor multi-geherinterpreteerd
tions, pour peu que l'on respecte leur singularité. gen, zolang we respect voor hun eigenheid.
Également très sobre dans sa conception, l'Institut Ook zeer eenvoudig in zijn ontwerp, het Instituut
de Génie civil adopte cependant des accents plus Civiele Techniek, echter, heeft accenten
expressifs: il est sans aucun doute le monument expressief: het is ongetwijfeld het monument
principal du site du Val-Benoît, autour duquel belangrijkste site van Val-Benoit, waarrond
s'articule l'ensemble du complexe. bouwde het gehele complex. Conçu par Ontworpen door
Joseph Moutschen, professeur à l'Académie royale Moutschen Joseph, hoogleraar aan de Koninklijke Academie
des Beaux-Arts de Liège et Fernand Campus, Beaux-Arts in Luik en Fernando Campus
professeur de construction métallique à l'Uni- Professor metalen gebouw aan de Uni-
versité, l'Institut de Génie civil abritait également Universiteit, het Instituut voor Civiele Techniek ook gehuisvest
les départements d'hydraulique, d'architectures afdelingen van de hydraulische architectuur
civile et industrielle, d'exploitation des mines, de Civiele en industriële exploitatie van mijnen,
topographies et d'exploitation des chemins de fer. Topografie en exploitatie van spoorwegen.
À l'instar de l'Institut de Chimie, le bâtiment est Net zoals het Instituut voor Chemie, het gebouw is
remarquable par sa luminosité: les halls d'accès, onderscheidt zich door zijn helderheid: de zalen van de toegang,
les cages d'escalier, les couloirs de circulation, les trappenhuizen, gangen van beweging,
bureaux, salles de cours et auditoires, tous les kantoren, klaslokalen en auditoria, allemaal
locaux bénéficient en abondance de la lumière du lokale voordelen in het licht van de overvloed aan
jour, dans un dispositif spatial fort ingénieux. dag, in een zeer ingenieuze ruimtelijke ordening. En In
arpentant les deux hectares de superficie totale Slenterend door de twee hectare van het totale areaal
du bâtiment, l'utilisateur ressent une extrême gebouw, de gebruiker voelt zich extreme
diversité dans l'agencement des volumes, des Diversiteit in de regeling van de volumes,
perspectives, des vues sans cesse renouvelées perspectieven, voortdurend veranderende opvattingen
sur la Meuse et les autres bâtiments du site. op de Maas en andere gebouwen op de site. Cette Deze
apparente complexité est le résultat d'un agen- schijnbare complexiteit is het resultaat van een agen-
cement subtil de volumes simples. cement subtiele eenvoudige volumes. Dans la droite In de rechter
ligne du cubisme et du Bauhaus, l'Institut de Génie lijn van het kubisme en het Bauhaus, het Instituut voor Engineering
civil fait preuve d'un expressionnisme géométrique Burgerlijke aangetoond een geometrische expressionisme
d'une rare qualité. een zeldzame kwaliteit. Le plan du bâtiment dessiné Plan ontworpen gebouw
par Moutschen est pourtant fort simple: l'Institut door Moutschen is echter zeer eenvoudig: het Instituut
adopte la forme d'un carré, sur lequel se greffe le neemt de vorm aan van een plein, waarop het is geënt
bâtiment rectangulaire du laboratoire d'hydrauli- rechthoekige gebouw van laboratorium hydraulische
que. dat. Le carré délimite une cour intérieure, occupée Het plein wordt begrensd, een hofje,
par une aile qui la traverse en diagonale. een vleugel die erdoor loopt diagonaal. Aux deux Op beide
extrémités de cette diagonale qui abrite deux uiteinden van de diagonaal Dat heeft twee
grands auditoires, les coins du carré accueillent een groot publiek, rond het plein welkom
les entrées et les cages d'escalier. entrees en trappenhuizen. L'entrée du côté De zij-ingang
de la rive de Meuse affecte la forme d'un cube, de oever van de Maas beïnvloedt de vorm van een kubus,
celle donnant sur l'intérieur du site est un parallé- een naar de binnenkant van de site is een rechthoekige-
lépipède rectangle dressé en hauteur et enfoncé LAR parallellepipedum opgesteld in de hoogte en drukte
dans le coin tronqué du carré principal. Afgeknotte hoek in het centrale plein.
L'horizontalité bien réelle de l'ensemble est De horizontale is goed alle reële
nettement moins prégnante que dans le bâti- veel minder indrukwekkend dan in het frame-
ment de l'Institut de Chimie. ment van het Instituut voor Chemie. L'architecte crée des De architect creëert
effets d'élancements par toute une série de traits gevolgen van steken door een reeks beroertes
verticaux: sur le cube de l'entrée côté Meuse, d'un Staanders op de kubus van de input-kant Maas, een
côté, quatre piliers s'élancent du perron d'accès kant, vier pijlers van de veranda toegang stijgen
en prenant appui sur le voile de béton de l'auvent, voortbouwend op de betonnen schaal van de luifel,
de l'autre la verrière de la cage d'escalier est de andere de luifel van het trappenhuis is
traversée sur toute sa hauteur par un pan de mur overtocht over de gehele hoogte door een muur
aveugle. blind. Sur les façades latérales, les travées Op de zijwanden, de span-
sont soulignées par des piliers en reliefs. worden gemarkeerd door zuilen in reliëf.
Institut de Mécanique Mechanica Instituut
– Entrée ouest de la rue - Hall Street West
Ernest Solvay Ernest Solvay
© Collections artistiques de © artistieke collecties
l'Université de Liège Universiteit van Luik
56 56
D'une très grande sobriété, l'architecture de In een uiterst ingetogen, architectuur
Moutschen s'autorise, on l'aura compris, quelques Moutschen is toegestaan, zal men begrijpen, sommige
effets expressifs d'autant plus remarquables expressieve effecten des te opmerkelijker
qu'ils sont discrets. Ze zijn discreet. Le bâtiment de l'Institut de Het gebouw van het Instituut voor
Génie civil possède ces rares qualités qui autori- Civiele techniek heeft de zeldzame kwaliteiten die de auteur-
sent des réaffectations très diversifiées. herverdeling voelt zeer divers. En 2003, In 2003,
Jean-Patrick Duchesne, professeur d'histoire de Jean-Patrick Duchesne, professor in de geschiedenis
l'art à l'ULg et son collègue André Gob, profes- Kunst bij de Universiteit van Luik en zijn collega Andre Gob, professionele
seur de muséologie, plaidaient pour l'installation Sor over museologie, pleitte voor de installatie
d'un Musée des Beaux-Arts en soulignant: «Ce een Museum van Schone Kunsten, met de nadruk: "Deze
bâtiment, d'une architecture remarquable carac- gebouw, architectonisch opmerkelijke ken-
téristique des années 1930, se prête idéalement teristic van de jaren 1930, leent zich bij uitstek
à un aménagement en musée: vaste espace ontwikkeling in een museum grote ruimte
sans cloison intérieure, grande hauteur sous zonder binnengrenzen partitie, grote hoogte
plafond, larges couloirs de circulation, présence plafonds, brede gangen, aanwezigheid
d'auditoires. publiek. Des locaux plus petits et facilement Kleinere gebouwen en gemakkelijk
occultables peuvent accueillir les collections camoufleerbare is geschikt voor collecties
graphiques.» D'autres usages sont possibles: bu- graphics. "Andere toepassingen zijn mogelijk: BU-
reaux, lofts, centre commercial… En tout état de Reaux, lofts, winkelcentrum ... In ieder
cause, la lente dégradation que l'abandon inflige veroorzaken de trage afbraak dat het achterlaten toebrengt
aujourd'hui au bâtiment est extrêmement regret- Vandaag is het gebouw is uiterst betreurenswaardig
table, et l'on ne peut que souhaiter une réaffecta- tafel, en we kunnen alleen maar hopen voor een herverdeling-
tion rapide, qui permette de donner une nouvelle ING snel, dat zou een nieuwe
vie à ce monument de l'architecture moderniste het leven in dit monument van de modernistische architectuur
en région liégeoise. in de Luikse regio.
Achevé quelques années après l'Institut de Chimie Afgesloten een paar jaar na het Instituut voor Chemie
et l'Institut de Génie civil, l'Institut de Mécanique en het Instituut voor Civiele Techniek, Instituut voor Mechanica
leur fait face. hun gezichten. Le bâtiment est une curieuse va- Het gebouw is een merkwaardige Zal
riante de ses deux voisins. variant van zijn twee buren. Le plan rappelle celui Plan doet denken
du bâtiment de Moutschen: un carré traversé par Moutschen opgebouwd: een vierkant doorkruist door
une diagonale, les entrées sont placées aux deux diagonaal, items zijn geplaatst op zowel
coins du carré dans l'axe de la diagonale. hoeken van het plein in het centrum van de diagonaal. Les pare- Firewalls
ments de brique font écho au bâtiment dessiné par menten echo het bakstenen gebouw, ontworpen door
Puters pour la Chimie. Aandacht verdienen voor de Scheikunde. Les verrières convexes des De ramen van convexe
deux halls d'entrée font l'originalité de l'Institut twee lobby's zijn de oorspronkelijkheid van het Instituut
de Mécanique: celle du côté des cours et parking Mechanica: de zijde van de cursus en parkeren
est spectaculaire et fait la jonction entre deux des is spectaculair en maakt de verbinding tussen twee
ailes du carré, celle du côté de la rue Solvay est vleugels van het plein, de ene kant van de straat Solvay
plus discrète et s'enfonce dans le coin tronqué de meer discrete en putten in de hoek van de partiële
l'angle du carré. hoek van het plein. Dans le prolongement de l'Institut In het kielzog van het Instituut
de Mécanique, sur la rue Ernest Solvay, la centrale Mechanica, aan de rue Ernest Solvay, de Centrale
thermoélectrique dessinée par Albert Duesberg thermo-elektrische ontworpen door Albert Duesberg
est constitué d'une série de parallélépipèdes bestaat uit een reeks van parallellepipeda
largement vitrés, emboîtés les uns dans les autres grotendeels glazen, voorzien van in elkaar
et surmontés d'une tour-cheminée. en bekroond met een toren-het-vuren.
Les quatre bâtiments de la zone sud du Val- De vier gebouwen in het gebied ten zuiden van Val-
Benoît, les trois instituts (Chimie, Génie civil Benedictus, de drie instituten (Scheikunde, Civiele Techniek
et mécanique) et la centrale de chauffage font en mechanisch) en verwarming plant zijn
du site un témoignage de premier plan pour Site getuigenis leidt tot
la mémoire de l'architecture moderniste des het geheugen van de modernistische architectuur
années 1930 en région liégeoise. 1930 in de streek van Luik. Dans la zone In het
nord, aujourd'hui adossée à l'entrée du tunnel de Noord, nu gesteund door de ingang tunnel
la liaison E25-E40, deux bâtiments témoignent de E25-E40, twee gebouwen getuigen
des dernières étapes de construction de l'ULg de laatste fasen van de bouw van de ULg
sur le «mini-campus»: l'ancien laboratoire Van de "mini-campus": de voormalige Van laboratorium
de Graaf (CRM) construit entre 1956 et 1959, et de Graaf (CRM), gebouwd tussen 1956 en 1959, en
l'ancien Institut de Mathématiques (architecte het voormalige Instituut voor Wiskunde (architect
M. Burton, 1964-1965). De heer Burton, 1964-1965). Haut et mince parallé- Top-dunne rechthoekige
lépipède perpendiculaire au cours de la Meuse, lépipède loodrecht tijdens de Maas
l'ancien Institut de Mathématiques est un fort het voormalige Instituut voor Wiskunde is een zeer
repère visuel de l'ensemble du site: le Val-Benoît, visuele hint van de gehele site: de Val-Benoit,
aujourd'hui fragilisé par l'abandon, est en danger. zijn verzwakte door ze te staken, is in gevaar.
Au delà de leurs qualités esthétiques indiscuta- Naast hun esthetische kwaliteiten onmiskenbaar
bles, la plupart des bâtiments possèdent aussi BLES, de meeste gebouwen hebben ook
un exceptionnel potentiel de réaffectation. enorme potentieel van de herverdeling. En In
outre, leur structure simple et résistante leur a Bovendien, hun eenvoudige structuur en bestand is tegen hen
permis de passer sans trop de dégâts majeurs doorgelaten zonder al te veel grote schade
quelques années d'abandon complet: on ne peut enkele jaren van volledige stillegging: we kunnen
qu'espérer que les délais ne se prolongent pas hoop dat de tijd niet te verlengen
au point de les voir réellement en danger, comme op het punt van mening in het echte gevaar, zoals
c'est déjà le cas pour une bonne part des détails is reeds het geval voor veel van de details
d'aménagements intérieurs (lampadaires d'éclai- van Binnenlandse Zaken (straatverlichting aan verlich-
rage, rambardes des cages d'escalier, châssis de Rabies, leuningen op de trappen, frames
fenêtres…). ramen ...). Aujourd'hui reconnu comme Site à Nu erkend als een site
Réaménager par la Région wallonne, le Val-Benoît Herontwerpen van het Waals Gewest, het Val-Benoit
mérite beaucoup mieux que son sort actuel. verdient veel beter dan zijn huidige lot.
Bibliographie Bibliografie
FRANKIGNOULLE P., FRANKIGNOULLE P.
L'Université de Liège De Universiteit van Luik
dans sa ville (1817-1989). in zijn stad (1817/89).
Une étude d'histoire Een studie van de geschiedenis
urbaine, thèse de doctorat Urban, PhD
polycopiée, Université libre gestencild, Vrije Universiteit
de Bruxelles, 2004-2005, Brussel, 2004-2005,
p. P. 160-163. 160-163.
TOMSIN P., De Tomsin P., De
remarquables bâtiments opmerkelijke gebouwen
dans la ville de Liège: les in de stad Luik: de
instituts de la Faculté des instituten van de faculteit
Sciences appliquées du Val- Toegepaste Wetenschappen van Val-
Benoît, dans Art&fact, 19, Benedictus, in Art & Fact, 19
2000, p. 2000, blz. 38-40. 38-40.
DUCHESNE J.-P. & GOB A., Duchesne J.-P. & A. GOB
Pour un Musée des Beaux- Voor een Museum voor Schone
Arts à Liège, dans Art&fact, Arts in Luik, in Art & feite
22, 2003, p. 22, 2003, blz. 111-114. 111-114.
Centrale de chauffage Centrale verwarming
et Laboratoire de en Laboratorium
thermodynamique (1932- Thermodynamica (1932 -
1937) 1937)
Architecte Albert Duesberg Architect Albert Duesberg
© Collections artistiques de © artistieke collecties
l'Université de Liège Universiteit van Luik
|
